Εξωδικαστική επίλυση αστικών, εμπορικών και οικογενειακών διαφορών ΟΠΕΜΕΔ
Εξωδικαστική επίλυση αστικών, εμπορικών και οικογενειακών διαφορών (2016-10-1 )
Της ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΝΔΡΟΥ
Κάτι αλλάζει. Αλλιώς δεν εξηγείται πως συνολικά δεκατέσσερις φορείς της αγοράς, ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας και εξέχοντες νομικοί, προχώρησαν όλοι μαζί στη δημιουργία, για πρώτη φορά, Οργανισμού για την Εξωδικαστική Επίλυση των Διαφορών. Την επίλυση, δηλαδή, σχεδόν όλων των διαφορών εκτός δικαστηρίων. Πρόεδρος του νέου φορέα ένας εξέχων νομικός. Ο κ. Π. Πικραμμένος, που διετέλεσε πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας και πρωθυπουργός. Την επίλυση των διαφορών (αστικών, εμπορικών και οικογενειακού δικαίου) στηρίζουν όλοι. Από τον ΣΕΒ και την Ελληνική Ενωση Τραπεζών μέχρι τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος, τους φορείς του τουρισμού και πολλούς άλλους.
Το «γιατί» εξηγήθηκε από όλους όταν παραμονές των γιορτών την 22-12-2015 έγινε η παρουσία του νέου οργανισμού σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. Κοινός παρανομαστής, τα φαινόμενα υπέρμετρων καθυστερήσεων που φθάνουν ώς την αρνησιδικία από τα δικαστήρια (πολιτικά, ποινικά και διοικητικά). Ο κ. Πικραμμένος, που τα έχει ζήσει από πρώτο χέρι ως δικαστής για χρόνια, επεσήμανε το αυτονόητο. «Μόνον με τις εξωδικαστικές μορφές επίλυσης των διαφορών θα αποσυμφορηθούν τα δικαστήρια και θα υπάρξει ισχυρή συμβολή στην ανάπτυξη της χώρας». Παράλληλα τόνισε τα «χάλια» που παρουσιάζει σήμερα η δικαστική πραγματικότητα, με τα δικαστήρια να αδυνατούν, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες, να διαχειριστούν τον τεράστιο όγκο των αδίκαστων υποθέσεων.
Ο κ. Νικ. Κανελλόπουλος, που είναι γενικός γραμματέας του νέου οργανισμού, αναφέρθηκε στην ανάγκη «να γίνει η διαμεσολάβηση χειροπιαστή πραγματικότητα τα επόμενα χρόνια για κάθε Ελληνα πολίτη» και εξήρε τα θετικά –διότι αρνητικά δεν υπάρχουν– των νέων θεσμών, που, ενώ έχουν θεσμοθετηθεί την τελευταία πενταετία, μόλις πρόσφατα άρχισαν να κερδίζουν έδαφος και στην κοινωνία. Το μότο όλων των φορέων που στηρίζουν τις εξωδικαστικές μορφές επίλυσης των διαφορών είναι ένα: «Κοινωνία και οικονομία ψηφίζουν διαμεσολάβηση».
Οι πρώτες αποφάσεις
Ας δούμε τι ισχύει σήμερα και ποιες υποθέσεις –και πώς– μπορούν να λυθούν γρήγορα και απλά εκτός δικαστηρίων. Ο νόμος για τη διαμεσολάβηση, που ισχύει από το 2010, δίνει τη δυνατότητα εξωδικαστικής επίλυσης σε όλες σχεδόν τις διαφορές. Εμπορικές, αστικές, οικογενειακού δικαίου. Μόνον ο γάμος δεν μπορεί να λυθεί εκτός δικαστηρίων. Τον ρόλο του «δικαστή» αναλαμβάνουν ειδικευμένοι και πιστοποιημένοι δικηγόροι που καλούνται από τις δύο πλευρές να λύσουν την όποια διαφορά. Ηδη σε πέντε πόλεις, Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Αλεξανδρούπολη, λειτουργούν κέντρα εκπαίδευσης και πιστοποίησης διαμεσολαβητών. Συνολικά, έχουν πιστοποιηθεί σε όλη την επικράτεια και μπορούν άμεσα να εμπλακούν σε εξωδικαστική επίλυση διαφορών 1.600 δικηγόροι.
Οι πρώτες αποφάσεις είναι γεγονός. Σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη. Στην Αλεξανδρούπολη, μάλιστα, ο θεσμός είχε απρόσμενη αποδοχή και ήδη έχουν εκδοθεί 20 αποφάσεις! Παράλληλα, λειτουργεί και ο θεσμός της δικαστικής διαμεσολάβησης. Τι είναι αυτός; Κάθε πρωτοδικείο (Αθήνας, Θεσσαλονίκης κ.ά.) ορίζει –σύμφωνα με τον νόμο– έναν δικαστή ως διαμεσολαβητή. Σε αυτόν μπορούν να πηγαίνουν οι διάδικοι για την επίλυση της διαφοράς τους αν δεν θέλουν να εμπλακούν στα γρανάζια της δικαστικής γραφειοκρατίας.
Στο Πρωτοδικείο της Αθήνας ήδη οι πρώτες αποφάσεις δικαστικής διαμεσολάβησης είναι γεγονός. Και μάλιστα σε υποθέσεις με κληρονομιές και ακίνητα που καρκινοβατούν χρόνια στα δικαστήρια. Και το σημαντικότερο. Σε ποσοστό 70% ανέρχονται οι αποφάσεις που λύνουν σημαντικά θέματα. Και βέβαια πολλές –και συνήθως μεγάλες υποθέσεις– συνεχίζουν να επιλύονται εκτός δικαστηρίων μέσω διαιτησιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Με σύνθημα « Η Κοινωνία και η Οικονομία υιοθετούν τη Διαμεσολάβηση» παρουσιάστηκε Την 22-12-2015 η ίδρυση του ΟΠΕΜΕΔ, μία πρωτοποριακή πρωτοβουλία στην οποία συσχετίζονται οι Κοινωνικοί Εταίροι και το σύνολο των Παραγωγικών & Επιστημονικών Φορέων μεταξύ των οποίων είναι και το ICC Ελλάς.
Κατά την παρουσίαση μεταξύ των άλλων οι ομιλητέςσημείωσαν ότι :
Στόχος του ΟΠΕΜΕΔ είναι η ενεργός & αποφασιστική διάδοση και εμπέδωση της Διαμεσολάβησης ως σύγχρονης & αποτελεσματικής επιλογής επίλυσης διαφορών, όπως είναι η Διαιτησία, η Δικαστική Μεσολάβηση & άλλες μορφές επίλυσης διαφορών που προσφέρουν εμπιστευτικότητα-ταχύτητα-αξιοπιστία.
Η διαμεσολάβηση συνεισφέρει, ως εργαλείο ανάπτυξης, στη καλλιέργεια νέας νοοτροπίας διαπραγμάτευσης , στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος , στη τόνωση ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας, στην αύξηση παραγωγικότητας και στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων.
Ο Πρόεδρος του ICC Ελλάς, κ. Νικόλαος Α. Βερνίκος, δήλωσε: Το Δ.Σ. της Εθνικής Ελληνικής Επιτροπής του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου «ICC Ελλάς» και εγώ είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι που συμμετέχουμε στην ίδρυση του Ο.Π.Ε.Μ.Ε.Δ. Μία από τις σημαντικές δραστηριότητες του ICC (InternationalChamberofCommerce) είναι η Διαιτησία και οι άλλες μορφές εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, όπως η Διαμεσολάβηση, τα DisputeBoards κλπ.Η υποδειγματική λειτουργία του ICCCourtκαι ο Κανονισμός Διαιτησίας του, το έχουν καταστήσει διεθνώς τον μεγαλύτερο μη κρατικό οργανισμό επίλυσης επιχειρηματικών διαφορών.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΒ και μέλος του Δ.Σ. του ICC Ελλάς, κ. Θεόδωρος Φέσσας δήλωσε: Η ασφάλεια δικαίου, την οποία εγγυάται η ποιοτική και γρήγορη απονομή δικαιοσύνης, αποτελεί το σημαντικότερο ίσως κριτήριο για κάθε σοβαρό επενδυτή που σκέφτεται να επενδύσει στη χώρα μας. Προς αυτή τη κατεύθυνση, Ο ΣΕΒ πρεσβεύει ότι η Ελληνική Δικαιοσύνη θα γίνει πολύ πιο αποτελεσματική, αν μειώσουμε τον αριθμό των εισερχομένων υποθέσεων στο δικαστικό σύστημα, επενδύοντας σε αξιόπιστους εξωδικαστικούς μηχανισμούς επίλυσης διαφορών. Αυτή τη προσπάθεια στηρίζουμε σήμερα μέσα από την σύσταση του ΟΠΕΜΕΔ. Είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο ότι το εγχείρημα συγκεντρώνει τη στήριξη όλων των κοινωνικών εταίρων, πολλώ επαγγελματικών οργανώσεων και κυρίως του ίδιου του νομικού κόσμου, δείχνοντας το δρόμο ότι η οικονομική ανάκαμψη μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από τη συνεννόηση και το διάλογο.
Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ)
Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ)
Γεν. Συνομ. Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ)
Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ)
Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ)
Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΒΕΑ)
Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ)
Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ)
Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ)
Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ)
Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ)
Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ)
Ελληνική Εταιρεία Διοικήσεως Επιχειρήσεων (εεδε)
Ένωση Εταιρειών Διαφήμισης και Επικοινωνίας (ΕΕΔΕ)