Λαθρομετανάστευση

Γράφει ο Αντ/γος ΕΛ.ΑΣ. ε.α. Παναγιώτης ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ

Το θέμα της λαθρομετανάστευσης από μόνο του είναι ιδιαίτερα σημαντικό και απαιτεί τη συνεργασία όλων των φορέων για μία αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή του και μάλιστα σήμερα που η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε μια άνευ προηγουμένου κρίση οικονομική, κοινωνική, θεσμική. Το φαινόμενο απασχολεί όλες τις χώρες και πιο έντονα την Ελλάδα, γιατί πέραν των άλλων προβλημάτων επιφέρει ένα δυσβάστακτο οικονομικό βάρος για την κοινωνία μας.

Υπάρχουν αρκετές επιλογές αντιμετώπισης της λαθρομετανάστευσης. Γράφτηκαν και γράφονται πολλές προτάσεις και ιδέες για την αποτροπή εισόδου παράνομων μεταναστών, με δεδομένο ότι αλλοιώνεται και κλονίζεται η ισορροπία μιας κοινωνίας με την εισροή τόσο χιλιάδων ανθρώπων από χώρες με εντελώς διαφορική κουλτούρα, ήθη- έθιμα, θρησκεία και γενικά τρόπο ζωής.

Όλες οι αναπτυγμένες χώρες χρειάζονται μετανάστες , αλλά εφαρμόζουν όρους που πρέπει να διέπουν μία ελεγχόμενη είσοδο οικονομικών μεταναστών, ώστε να γνωρίζουν ποιος έρχεται, για πόσο χρόνο και για ποιο λόγο. Μια σοβαρή χώρα δεν μπορεί να είναι ξέφραγο αμπέλι, αλλά ούτε και ένα φρούριο απροσπέραστο.

Είναι επίσης σαφές ότι μεμονωμένα καμία χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το περίπλοκο αυτό φαινόμενο της παράνομης μετανάστευσης. Πάντως , αν δεν εκλείψει η αντιφατική πολιτική, δηλαδή από τη μία να στηρίζουμε τις χώρες προέλευσης με όπλα ή πολιτικά και από την άλλη να μην τις στηρίζουμε οικονομικά, περιβαλλοντικά ή με άλλους τρόπους καλυτέρευσης της ζωής των πολιτών τους και αν το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών χωρών δε μειωθεί, τα μεταναστευτικά ρεύματα δεν πρόκειται να υποχωρήσουν.

Η λαθρομετανάστευση επηρεάζει την εθνική μας ασφάλεια με την ευρύτερη έννοια του όρου, δηλαδή επηρεάζει την εθνική ταυτότητα, εθνική συνοχή, τη δημόσια υγεία, την εθνική οικονομία, τη δημόσια τάξη και ασφάλεια και την εθνική άμυνα της χώρας.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, η Χώρα μας μεταξύ πολλών άλλων μέτρων, ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση μια πιο οργανωμένη και πρακτική αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης. Έτσι, αποφασίστηκε η ίδρυση μίας Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φύλαξης των Εξωτερικών Συνόρων της Ε.Ε., της αποκαλούμενης FRONTEX (αρχικά των γαλλικών λέξεων Frontiere Exteriere ή των αγγλικών External Frontiers).

Σύμφωνα με τον υπ’ αριθμ. 2007/2004 Κανονισμό του Συμβουλίου και τον υπ’ αριθμ. 863/2007 Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα κύρια καθήκοντα της FRONTEX είναι:

Συντονίζει επιχειρησιακά την ασφάλεια των συνόρων των Κ-Μ

Διεξάγει ανάλυση κινδύνου

Υποστηρίζει  τα Κ-Μ για την οργάνωση κοινών επιχειρήσεων επιστροφής μεταναστών στις χώρες τους

Βοηθά τα Κ-Μ στην εκπαίδευση των συνοριακών φρουρών

Βοηθά τα Κ-Μ σε περιπτώσεις που απαιτείται αυξημένη τεχνική και επιχειρησιακή βοήθεια

Αναπτύσσει ομάδες ταχείας επέμβασης στα Κ-Μ

Παρέχει στην Επιτροπή και στα Κ-Μ την αναγκαία τεχνική βοήθεια και εμπειρογνωμοσύνη.

Ιδρύθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2004. Η Έδρα της είναι στη Βαρσοβία και συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου οι 25 χώρες- μέλη, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία, χωρίς δικαίωμα ψήφου, η Νορβηγία- Ισλανδία και Ελβετία με περιορισμένο δικαίωμα ψήφου. Στις 13-10-2005 κατέστη επιχειρησιακή.

Με τον υπ’ αριθμ. 1168/2011 Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου επήλθαν ορισμένες τροποποιήσεις. Σύμφωνα με τις διατάξεις του, ιδρύθηκε ένα Ευρωπαϊκό Γραφείο για τον επιχειρησιακό συντονισμό στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα, μέσω αυτού του γραφείου:

Ενδυναμώνεται η επιχειρησιακή δυνατότητα της FRONTEX

Καταγράφεται ο ρόλος  της FRONTEX στις επιχειρήσεις επιστροφών

Γίνονται αξιολογήσεις των Κ-Μ σε σχέση με την αντιμετώπιση απειλών

Διεξάγονται επιχειρήσεις με ή σε Τρίτες Χώρες

Διαφυλάσσονται τα προσωπικά δεδομένα για: α) πρόσωπα ύποπτα σε ανάμειξη διασυνοριακού εγκλήματος- ανταλλάσσονται πληροφορίες με Europol – Interpol και άλλα αρμόδια γραφεία και β) για τα άτομα που επιστρέφονται και

Προστατεύονται τα θεμελιώδη δικαιώματα όσον αφορά: α) την οικονομική στήριξη της FRONTEX και β) την ανάπτυξη – τοποθέτηση Αξ/κών συνδέσμων σε τρίτες χώρες εκ μέρους της FRONTEX.

Στο πλαίσιο αυτής της αναθεώρησης, ιδρύεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και με έδρα τον Πειραιά (Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και Προστασίας του Πολίτη) το περιφερειακό επιχειρησιακό γραφείο της Ανατολικής Μεσογείου με αρμοδιότητα τα εξωτερικά σύνορα των χωρών Ελλάδας – Ιταλίας – Κύπρου και Μάλτας. Επικεφαλής του γραφείου είναι Ανώτερος Αξιωματικός της Ελληνικής Αστυνομίας.

Έπεται η ίδρυση αντίστοιχων γραφείων στις περιοχές α) των Δυτικών Βαλκανίων και της Μαύρης Θάλασσας β) της Δυτικής Μεσογείου και γ) της Βαλτικής Θάλασσας.

Οι επιχειρήσεις που έλαβαν χώρα μέχρι τώρα στη Χώρα μας ήταν:

α) RABIT ολοκληρώθηκε το 2010 και έλαβαν μέρος 210 άτομα από διάφορες κοινοτικές Χώρες

β)  POSEIDON  το 2010 και 2011 στα χερσαία σύνορα ( Νομός Έβρου)

γ) ATTICA   το 2011

δ) POSEIDON  το 2011 στα εναέρια σύνορα

ε) HERMES 2011

στ) AENEAS  2011

ζ) NEPTUNE  2011.

Στην Χώρα μας σήμερα η  FRONTEΧ, κατά μέσον όρο, διαθέτει 70 άτομα σε μόνιμη βάση από διάφορες κοινοτικές χώρες και τα οποία προέρχονται από Υπηρεσίες φύλαξης των συνόρων τους. Κάθε μήνα αλλάζουν και έρχονται άλλα άτομα στη θέση τους.

Επισημαίνεται ότι δεν ασκούν Διοίκηση, ούτε αντικαθιστούν τις Ελληνικές Αρχές. Αντίθετα, τις υποβοηθούν και τις στηρίζουν. Έχουν εκτελεστικές αρμοδιότητες με δικαίωμα ελέγχου σε άτομα και   αυτοκίνητα. Συλλαμβάνουν, αλλά πάντα με παρουσία και υπό την διοίκηση των Ελλήνων συναδέλφων τους, φέρουν οπλισμό,  τη στολή των χωρών τους, με ειδικά περιβραχιόνια και με το σήμα της FRONTEX. Υπάρχει μόνιμα συντονιστής με τις Ελληνικές Αρχές.

Διαθέτουν τεχνικά μέσα: ένα (1) ελικόπτερο, ένα (1) αεροπλάνο στα οποία επιβαίνει πάντοτε και Έλληνας συγκυβερνήτης, μικρά φορτηγά με θερμικές κάμερες, σκυλιά περιπολίας, συσκευές παλμογράφου, περιπολικά αυτοκίνητα, φορητές κάμερες.

Το κύριο έργο τους είναι: η διεξαγωγή περιπολιών κατά μήκος των συνόρων, η υποστήριξη στα σημεία εισόδου και κυρίως η συνδρομή τους στις διαδικασίες screening και debriefing (πιστοποίηση της πραγματικής εθνικότητας των εισερχομένων και διεξαγωγή συνεντεύξεων για παροχή χρήσιμων πληροφοριών).

Επίσης, συμμετέχουν στη διαδικασία των  επιστροφών των παράνομων μεταναστών, μέσω της πραγματοποίησης δύο πτήσεων περίπου το μήνα.

Έτσι, είναι προφανές από την παραπάνω ανάλυση ότι αυτή η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φύλαξης των Εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. είναι απολύτως απαραίτητη και συμβάλλει αποφασιστικά στην αποτροπή εισόδου ατόμων      Τρίτων χωρών που δεν έχουν δικαίωμα να εισέλθουν στο χώρο της Ε.Ε.

Ιδιαίτερα για τη Χώρα μας είναι αισθητή η μείωση του κύματος των λαθρομεταναστών που εισέρχεται αφότου εγκαταστάθηκε εδώ η Υπηρεσία αυτή.

Ελπίζω, με την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης πολιτικής αντιμετώπισης του φαινομένου και ιδιαίτερα με την ύπαρξη μιας ισχυρής πολιτικής βούλησης, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε πανευρωπαϊκό, η παράνομη μετανάστευση να μειωθεί δραστικά και η είσοδος αλλοδαπών στον ενιαίο χώρο της Ένωσης να γίνεται με συντεταγμένο τρόπο, ώστε οι μέχρι τώρα δυσμενείς επιπτώσεις να μετριαστούν, αν όχι να εξαλειφθούν.

Υ.Σ. Παρά το ότι οι Έλληνες σήμερα ασχολούνται και δίκαια με την οικονομική κρίση που περνάμε, θεωρώ ότι το θέμα της λαθρομετανάστευσης και οι τρόποι αντιμετώπισής της είναι πάντα επίκαιρο ζήτημα,  καθόσον και αυτό συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην μεγέθυνση του οικονομικού προβλήματος της Χώρας.