Νέα απειλή για το ασφαλιστικό 330.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης 13-12-2015

Νέα απειλή για το ασφαλιστικό 330.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης 13-12-2015
Τελευταία ενημέρωση 02/02/2016

Νέα απειλή για το ασφαλιστικό 330.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης
Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Αόρατο χρέος και έλλειμμα που απειλεί να γκρεμίσει εντός του 2016 ακόμη και το νέο οικοδόμημα του ασφαλιστικού, όπως αυτό σχεδιάζεται και αναμένεται να συμφωνηθεί με τους θεσμούς εντός του Ιανουαρίου του 2016, θεωρούνται οι χωρίς προηγούμενο συσσωρευμένες εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης που εκτιμάται ότι ξεπερνούν τις 330.000. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο εάν προστεθούν και τα 61.000 εφάπαξ που έχουν «μπλοκαριστεί» στα ταμεία πρόνοιας, εξαιτίας της μη εφαρμογής του παλαιού μαθηματικού τύπου. Το πρωτοφανές αυτό χρέος, που δεν καταγράφεται πουθενά στα δημόσια οικονομικά, καθώς το κράτος αναγνωρίζει ως συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις μόνον αυτές που έχουν διαπιστωθεί διοικητικά, εκτιμάται πως ξεπερνά τα 4,5 δισ. ευρώ. Είναι μάλιστα σε τέτοιο βαθμό... αφανές, που δεν υπολογίζεται ούτε στις αναλογιστικές μελέτες που διεξάγονται από εγχώριους ή διεθνείς φορείς.

Στην πράξη, δε, εγκλωβίζει χιλιάδες πολίτες –από τους οποίους μάλιστα το κράτος ζητεί να είναι συνεπείς στις πληρωμές των υποχρεώσεών τους για φόρους, ΕΝΦΙΑ κ.λπ.– στην ανέχεια, καθώς είναι πολλοί αυτοί που δεν επέλεξαν την προσωρινή σύνταξη, με αποτέλεσμα πλέον να είναι για δύο ή και περισσότερα χρόνια χωρίς εισόδημα. Στο τρίτο μνημόνιο, το πρόβλημα της άτυπης αυτής παύσης πληρωμών από τα ταμεία αναγνωρίζεται και καταγράφεται η υποχρέωση για την κατάρτιση σχεδίου από την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και για την εκκαθάριση της συντριπτικής πλειοψηφίας των καθυστερούμενων πληρωμών για συντάξεις έως τον Δεκέμβριο του 2016. Εχει μάλιστα προβλεφθεί η διοχέτευση ποσού της τάξης του 1 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα, για την υλοποίηση του στόχου αυτού, χωρίς βέβαια να διευκρινίζεται το πώς θα επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις έγκυρων στελεχών της δημόσιας διοίκησης, τα ταμεία ετησίως εκδίδουν 80.000-100.000 συνταξιοδοτικές αιτήσεις και, για να πετύχουν τον στόχο εντός του 2016 να μειώσουν τον χρόνο αναμονής από 2 χρόνια σε τουλάχιστον 12 μήνες, εκτιμάται ότι θα πρέπει να διπλασιάσουν την παραγωγή.

Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής (ΠΟΠΟΚΠ), η δαπάνη για αποφάσεις συνταξιοδότησης που έχουν κατατεθεί ακόμη και πριν από 3-4 χρόνια και δεν έχουν ακόμη εκδοθεί εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 4,5 δισ. ευρώ. Συνολικά εκτιμάται ότι οι αιτήσεις απονομής κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και εφάπαξ σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα αγγίζουν τις 390.000, εκ των οποίων οι 43.500 έχουν εκδοθεί ως προσωρινές. Αναλυτικά, εκκρεμούν 173.000 αιτήσεις για κύρια σύνταξη συνολικού κόστους περίπου 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 80.000 αιτήσεις στο ΙΚΑ, 33.000 στον ΟΑΕΕ, 30.000 στον ΟΓΑ, 15.000 στο Δημόσιο και 15.000 αιτήσεις στα υπόλοιπα ταμεία κύριας σύνταξης.

Παράλληλα, έχουν «παγώσει» 130.000 αιτήσεις για έκδοση επικουρικής σύνταξης, εκ των οποίων 126.000 στο ΙΚΑ και στο ΕΤΕΑ και 5.000 αιτήσεις στα λοιπά ταμεία επικούρησης, με συνολικό κόστος τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ. Αλλοι 25.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν καταθέσει αιτήσεις χορήγησης μερίσματος συνολικού κόστους 100.000 εκατ. ευρώ και αναμένουν την έγκρισή τους, ενώ 61.000 αιτήσεις χορήγησης επιδόματος εφάπαξ συνολικού κόστους 1,8 δισ. ευρώ έχουν «παγώσει» από τον Σεπτέμβριο του 2013 και μετά. Ο χρόνος αναμονής κυμαίνεται έως 24 μήνες, με ακραίες περιπτώσεις να αγγίζουν τα 4 χρόνια.

Η 15ετία, κερκόπορτα για τον διαχωρισμό της πρόνοιας από τη σύνταξη

Τον διαχωρισμό της κοινωνικής ασφάλισης από την πρόνοια, με την εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων σε όποιες παροχές θεωρηθούν επιδόματα και όχι συντάξεις, ακόμη και για ασφαλισμένους με λιγότερα από 20 χρόνια ασφάλισης, προέταξαν οι εκπρόσωποι των δανειστών κατά την έναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας για τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη.

Αν και ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος είχε προετοιμαστεί για να αποκρούσει τις πανθομολογουμένως έντονες αντιδράσεις των δανειστών για την αύξηση των εισφορών κατά 2 μονάδες, ο αιφνιδιασμός ήρθε από αλλού.

Οι επικεφαλής των δανειστών επεσήμαναν ότι η σημαντική αύξηση των κοινωνικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προνοιακές παροχές, οι οποίες μάλιστα μικρό ρόλο διαδραματίζουν στην προσπάθεια μείωσης της φτώχειας. Είναι συνεπώς μικρής αποτελεσματικότητας. Παράλληλα, ξεκαθάρισαν ότι η καταβολή της εθνικής σύνταξης σε όλους ανεξαιρέτως τους ασφαλισμένους, με τη συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης, δημιουργεί σημαντικά κίνητρα για αποφυγή της ασφάλισης, ενώ οδηγεί σε διάρρηξη της όποιας σχέσης εισφορών – παροχών επιδιώκεται. Η θέση αυτή των θεσμών δεν είναι καινούργια. Από την πρώτη στιγμή που ασχολήθηκαν με το ελληνικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, οι δανειστές έβαλαν στο στόχαστρό τους τα κατώτατα όρια (που πλέον αντικαθίστανται από την εθνική σύνταξη), υποστηρίζοντας ότι κατά ένα μεγάλο μέρος περιλαμβάνουν προνοιακού και όχι ασφαλιστικού χαρακτήρα παροχές. Αντίστοιχη είναι η θέση των δανειστών και για το ΕΚΑΣ, το οποίο τελικά συμφωνήθηκε να καταργηθεί, σταδιακά, έως το 2019 και, όπου χρειαστεί, με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, να αντικατασταθεί με το Ελάχιστον Εγγυημένο Εισόδημα.

Την περασμένη Πέμπτη, αυτό έγινε πιο ξεκάθαρο καθώς οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου των πιστωτών αντέδρασαν στη δεύτερη από τις δύο «εθνικές κόκκινες γραμμές» της κυβέρνησης, που αφορά την καταβολή της εθνικής σύνταξης χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Στην πράξη, ζήτησαν από τον κ. Κατρούγκαλο η εθνική σύνταξη (που σύμφωνα με την κυβέρνηση θα κινείται πέριξ των 384 ευρώ τον μήνα) να καταβάλλεται είτε με τη συμπλήρωση 20 ετών απασχόλησης αντί 15 ή την επιβολή εισοδηματικών κριτηρίων στην περίπτωση που θα χορηγείται στην 15ετία. Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες ζήτησαν από τον υπουργό να εξετάσει κοστολογημένο - μετρήσιμο σενάριο για την καταβολή όχι της εθνικής σύνταξης, αλλά ενός προνοιακού επιδόματος, και πάλι με εισοδηματικά κριτήρια, σε όσους έχουν λιγότερα από 20 χρόνια ασφάλισης.

Η οριστική κυβερνητική πρόταση με τη νέα δομή του συστήματος αναμένεται να κατατεθεί την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου.Διαβάστε περισσότερα
www.kathimerini.gr/842050/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/nea-apeilh-gia-to-asfalistiko-330000-aithseis-synta3iodothshs